ضیایی, دکتر محمود, قادری, دکتر اسماعیل, احمدی, ساسان. (1396). تعیین ظرفیتِ تحمل و ردپای اکولوژیکی در مقصدهای طبیعت‌گردی (مورد شناسی: دریاچة زریوار). فصلنامه جغرافیا و آمایش شهری- منطقه ای, 7(25), 39-56. doi: 10.22111/gaij.2017.3476
دکتر محمود ضیایی; دکتر اسماعیل قادری; ساسان احمدی. "تعیین ظرفیتِ تحمل و ردپای اکولوژیکی در مقصدهای طبیعت‌گردی (مورد شناسی: دریاچة زریوار)". فصلنامه جغرافیا و آمایش شهری- منطقه ای, 7, 25, 1396, 39-56. doi: 10.22111/gaij.2017.3476
ضیایی, دکتر محمود, قادری, دکتر اسماعیل, احمدی, ساسان. (1396). 'تعیین ظرفیتِ تحمل و ردپای اکولوژیکی در مقصدهای طبیعت‌گردی (مورد شناسی: دریاچة زریوار)', فصلنامه جغرافیا و آمایش شهری- منطقه ای, 7(25), pp. 39-56. doi: 10.22111/gaij.2017.3476
ضیایی, دکتر محمود, قادری, دکتر اسماعیل, احمدی, ساسان. تعیین ظرفیتِ تحمل و ردپای اکولوژیکی در مقصدهای طبیعت‌گردی (مورد شناسی: دریاچة زریوار). فصلنامه جغرافیا و آمایش شهری- منطقه ای, 1396; 7(25): 39-56. doi: 10.22111/gaij.2017.3476
تعیین ظرفیتِ تحمل و ردپای اکولوژیکی در مقصدهای طبیعت‌گردی (مورد شناسی: دریاچة زریوار)
1دانشیار گروه مدیریت گردشگری دانشگاه علامه طباطبایی
2استادیار گروه مدیریت گردشگری دانشگاه علامه طباطبایی
3کارشناس ارشد مدیریت جهانگردی دانشگاه علامه طباطبایی
تاریخ دریافت: 25 آذر 1396،
تاریخ پذیرش: 25 آذر 1396
چکیده
توسعة روزافزون گردشگری و افزایش تعداد گردشگران در طی دهه‌های گذشته، پیامدهای جبران‌ناپذیری را برای مقصدهای گردشگری به‌دنبال داشته است. در این میان، مقصدهای طبیعت‌گردی به‌دلیلِ ماهیت شکننده و توجه زیاد گردشگران، بیش از جاذبه‌های دیگر آسیب دیده‌اند. این موضوع توجه مدیران و مسئولان را به مدیریت بازدید‌کنندگان و کاهش اثرات ناشی از این بازدید‌ها جلب کرده است. در سال‌های اخیر، تکنیک‌های مختلفی در‌جهتِ مدیریت اثرات بازدید‌کنندگان ارائه شده که یکی از این ابزارها «ظرفیتِ تحمل» است. تاکنون به‌منظورِ تعیین ظرفیتِ تحمل جاذبه‌های گردشگری، روش‌های مختلفی ارائه شده است. یکی از این روش‌ها، روش «ردپای اکولوژیکی» است. این روش میزان استفاده از منابع و همچنین تولید مواد زائد را برحسبِ پهنه‌های زمین و آب موردِ‌نیاز نشان می‌دهد و در‌حالِ‌حاضر به‌صورتِ گسترده، به‌منظورِ سنجش پایداری حوزه‌های مختلف، موردِ استفاده قرار می‌گیرد. در این تحقیق با استفاده از مدل ردپای اکولوژیکی، ظرفیتِ تحمل اکولوژیکیِ «دریاچة زریوار» محاسبه شده است. در این روش ابتدا ردپای اکولوژیکی فعالیت‌های مصرفی گردشگران در پنچ گروه محاسبه و ردپای اکولولوژیکی هر‌یک از فعالیت‌های مصرفی در انواع مختلف زمین تعیین شده است. در مرحلة بعد، ظرفیتِ زیستی محاسبه‌شده با ردپای اکولوژیکی مقایسه شد و در‌نهایت با تعیین سطح ایمنی اکولوژیکیِ دریاچة زریوار، ظرفیتِ تحمل دریاچه در سطوح مختلف ایمنی مشخص شد. بر‌اساس محاسبات انجام‌شده، سرانة ردپای اکولوژیکی بازدید‌کنندگان دریاچة زریوار در سال 1393 که تعداد آن‌ها مطابق با برآوردهای انجام‌گرفته حدود 860000 نفر است، 0.0148321 هکتار جهانی و سرانة ظرفیتِ زیستی نیز 0.0170915 هکتار جهانی است. هر‌چند که ظرفیتِ زیستی دریاچه از ردپای گردشگران بیشتر است؛ اما به این دلیل که شاخص ایمنی اکولوژیکی دریاچه حدود 0.86 است، دریاچه در سطحِ ایمنیِ 3 و وضعیت ضعیف قرار دارد. محاسبات نشان می‌دهد چناچه تعداد بازدید‌کنندگان بین 500000 تا 800000 نفر باشد، وضعیت دریاچه مناسب و در سطح ایمنی 2 قرار خواهد گرفت و چناچه تعداد بازدید‌کنندگان کمتر از 500000 نفر باشد، وضعیت دریاچه خوب و در سطح ایمنی 1 قرار خواهد گرفت.
ابتدای صفحه