نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

• دکتر غلامعلی مظفری ¹
• مهدی نارنگی فرد ²

¹ دانشیار گروه آب و هواشناسی- دانشگاه یزد

² دانشجوی دوره دکترا آب و هواشناسی دانشگاه یزد

چکیده

دریاچۀ مهارلو به لحاظ نزدیکی به کلان‌شهر شیراز نقش تعدیل‌کنندۀ رطوبتی و دمایی مهمی بر این شهر دارد. بروز خشکسالی طی دهه‌های اخیر و متعاقب آن کاهش سطح آب این دریاچه بر وضعیت رطوبتی و دمایی مناطق پیرامونی آن به ویژه شهر شیراز آثار نامطلوبی به همراه داشته است. در این پژوهش تغییرات خط ساحلی دریاچۀ مهارلو و تأثیر آن بر عناصر آب و هوایی به ویژه رطوبت هوا و دمای سطح زمین نواحی مجاور دریاچه مورد بررسی قرارگرفته است. برای ارزیابی تغییرات خط ساحلی از داده‌های سنجنده ETM+ & TM ماهواره LANDSAT در تاریخ‌های 22 می 1987 و 17 می سال 2000 و 20 مارس 1999 و 18 مارس سال 2009 استفاده شد. همچنین به منظور پردازش تصاویر ماهواره‌های از روش طبقه‌بندی نظارت شده با اعمال الگوریتم بیشترین شباهت جهت محاسبه نوسان‌های سطح آب دریاچه در دوره‌های زمانی مختلف استفاده گردید. یافته‌های پژوهش بیانگر کاهش 29 کیلومتر مربعی سطح دریاچه در سال 1987 و 2000 در ماه می و 107 کیلومتر مربعی در سال 1999 و 2009 در ماه مارس است. میانگین درصد شاخص پوشش گیاهی در حریم 10 کیلومتری دریاچه در سال 1987 و 2000 در همان ماه 15 درصد کاهش یافته است. اما در سال 1999 و 2009 در ماه مارس تنها 3 درصد کاهش را نشان می دهد. دمای کمینه، میانگین و بیشینۀ سطح زمین (LST) در حریم پیرامونی دریاچه در دورۀ کم‌آبی در تاریخ‌های مشابه با افزایش همراه بوده است.

کلیدواژه‌ها

• دمای سطح زمین
• ماهوارۀ لندست
• دریاچۀ مهارلو
• شیراز

عنوان مقاله [English]

The Effects of Changing Level of Maharlou lake on Humidity and Temperature Level of Shiraz City

نویسندگان [English]

• Dr. Gholamali Mozafari ¹
• Mahdi Narangifard ²

چکیده [English]

Maharlou Lake, due to its proximity to metropolis of Shiraz, plays an important role in moderating the temperature and humidity of this metropolis city. Droughts in recent decades and the subsequent decline in the water level of the lake and its surrounding areas have negatively impacted on temperature and humidity conditions in the city which have led to undesirable effects accordingly. This study is aimed at examining Maharlou Lake shoreline changes and their impacts on climatic elements, especially humidity and temperature of the surface of the lake adjacent areas. To assess the changes in the coastline, ETM + & TM sensor LANDSAT satellite data on 22 May 1987 and 17 May 2000 and 20 March 1999 and 18 in 2009 were used. Also, supervised classification algorithm with maximum likelihood was employed to process the satellite images and calculate the water level fluctuations at different time periods. The results indicated a 29-square-kilometer reduction in Lake Level in May of 1987 and 2000 and 107-square-kilometer reduction in March of 1999 and 2009. Average percent vegetation index buffer in surroundings of 10 kilometers in 1987 and 2000 decreased 15 percent in the same month whereas in 1999 and 2009, only 3 percent drop was seen in March. Nevertheless, minimum temperature, average and maximum land surface had an increasing trend in the space around the lake on the same low water period.

کلیدواژه‌ها [English]

• Temperature
• Landsat Satellite
• Maharlu Lake
• Shiraz