فراتحلیل مطالعات انجام‌‌‌‌شده در حوزۀ عدالت فضایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای شهرسازی، گروه شهرسازی، دانشکدۀ معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران

2 دانشیار دانشکدۀ محیطِ‌‌‌‌زیست پردیس فنی دانشگاه تهران، ایران

3 استادیار گروه شهرسازی، دانشکدۀ معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران

10.22111/gaij.2019.5131

چکیده

به‌‌‌‌دلیل اهمیتی که بحث عدالت، به‌‌‌‌طور بازفزاینده‌‌‌‌ای در سطح جامعه، عرصۀ سیاسی و حوزۀ شهرسازی دارد، بازشناسایی این موضوع دارای اهمیت بسیاری است. زندگی در شهرها براثر تفاوت‌‌‌‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی افراد، به پدیدآمدن تفاوت‌‌‌‌های فضایی منجر شده‌‌‌‌است که این تفاوت‌‌‌‌های فضایی در طبقه‌‌‌‌بندی و جدایی‌‌‌‌گزینی افراد در شهرها نقش کلیدی و مهمی دارند. مقالۀ پیشِ‌‌‌‌رو مبتنی‌‌‌‌بر راهبرد فراتحلیل است. جامعۀ آماری پژوهش را 49 مقالۀ علمی-پژوهشی با محوریت موضوعی عدالت فضایی در بازۀ زمانی 1386-1397 تشکیل می‌‌‌‌دهد. روش گردآوری داده‌‌‌‌ها برطبق پروتکل PRISMA[1] که استانداردی برای مطالعات فراتحلیل است، صورت گرفت. با بررسی‌‌‌‌های به‌‌‌‌دست‌‌‌‌آمده از نتایج مقالات مشخص شد که در اکثر مناطق بررسی‌‌‌‌شده، توزیع خدمات عمومی شهری به‌‌‌‌صورت عادلانه صورت نگرفته است. همچنین با وجود اهمیت بسیار زیاد بحث عدالت فضایی و تأثیرگذاری بسیار زیاد آن از یک‌‌‌‌سو و مبتلابودن تقریباً همۀ کلان‌‌‌‌شهرهای ایران به مسائل ناشی از عدم‌تعادل‌‌‌‌های فضایی از سوی دیگر، متأسفانه این مسئله در میان جامعۀ علمی اعم‌‌‌‌از مراکز دانشگاهی و پژوهشی فعال در مطالعات شهری، در اولویت مطالعات و تحقیقات قرار ندارد. نتایج پژوهش، بیانگر پایین‌‌‌‌بودن مطالعات از حیث کمّی، عمقِ کم مطالعات در مقیاس شهری ایران و تعمیم‌‌‌‌پذیری نتایج مطالعات است؛ بنابراین پیشنهاد می‌‌‌‌شود که با توجه به اهمیت موضوع عدالت، جامعۀ علمی توجه ویژه‌‌‌‌ای به چالش‌‌‌‌‌‌‌‌های نظری و ریشه‌‌‌‌یابی بی‌‌‌‌عدالتی در این زمینه داشته باشند تا امکان ارائۀ راه‌‌‌‌حل‌‌‌‌های نظری در این زمینه فراهم شود.



[1] - چک‌‌‌‌لیست پریزما یک نوع سند است که حدود ۲۷ مورد از آنالیزهای موجود در یک مقاله را در آن می‌‌‌‌نویسند .مقاله‌‌‌‌های فراتحلیل و همچنین مقاله‌‌‌‌های بررسی سیستماتیک موظف به استفاده از این چک‌‌‌‌لیست هستند. همچنین بیشتر مجلات از این چک‌‌‌‌لیست برای مقالات فراتحلیل حمایت می‌‌‌‌کنند، چون برای رتبه‌‌‌‌بندی مجلات بسیار تأثیرگذار است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Meta-Analysis of Studies in the Field of Spatial Justice

نویسندگان [English]

  • fariba noroozi 1
  • dr.esmaeil salehi 2
  • dr.maryam khestoo 3
چکیده [English]

Due to the exponential importance of justice in the society, the political arena and urbanization, recognition of this issue is of significance. Living in the cities based on social, economic and cultural differences among the individuals, has led to formation of a spatial differences and these spatial differences have a key role in categorization and separation of the individuals. The following study is based on meta-analysis approach. The statistical population in this study included 49 scientific research papers on the subject of spatial justice in a time interval between 2007 and 2018. The data collection method in this research was based on PRISMA-P[1] (Preferred Reporting Items for Systematic review and Meta-Analysis Protocols), that is a standard for meta-analysis studies. By considering the results from the studies, it was concluded that the urban public services are not equally distributed in the majority of the studied regions. Also, despite the great significance of spatial justice and its great impact, on the one hand and the presence of problems due to the spatial imbalance in almost all metropolitans in Iran on the other, it has not been a research priority in the scientific community, including university and research centers. The research results indicated the low number of these studies, the low depth of these studies in an urban scale in Iran and the lack of generalization for the research results. It is therefore recommended that, considering the importance of justice, the scientific community pays a special attention to the theoretical challenges and the roots of injustice in this regard, in order for the theoretical strategies to be able to be undertaken.



 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Spatial Justice
  • Meta-Analysis
  • PARISMA Protocol
  • Scientific-Research Papers

مراجع

آثار، شکراله؛ جلال‌‌پور، شیلا؛ ایوبی، فاطمه؛ رحمانی، محمدرضا؛ رضائیان، محسن. (1395). پریزما؛ موارد ترجیحی در گزارش مقالات مروری منظم و فراتحلیل‌‌‌‌ها، مجلۀ دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان.صاحب امتیاز: دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی- درمانی­رفسنجان، دورۀ­پانزدهم، شمارۀ­1، صص­80-63.
ابدالی، یعقوب؛ پوراحمد، احمد؛ خندان، اسحاق. (1397). فراتحلیلی بر پژوهش‌‌های وقف در شهرهای ایرانی-اسلامی، جغرافیا و روابط انسانی، صاحب امیاز، آنیژ عزمی، دورۀ اول، شمارۀ 1، صص 186-197.
بمانیان،محمدرضا؛ ابافت یگانه؛منصور و نادری، سید مجید.(1387). ارزیابی کمی و کیفی نشریه های هنرهای زیبا طی دوره 12 ساله، نشریه هنرهای زیبا، صاحب امتیاز: پردیس هنرهای­زیبا­دانشگاه تهران، شماره 35، صص صص 145-135.
رازقی‌‌‌‌اصل، سینا؛ زهرا، رستمی؛ زیبایی، نیکو. (1392)، تحلیل محتوای مقالات بین‌‌المللی طراحی شهری طی دورۀ 8 ساله (2012-2015) میلادی، موضوع و روش‌‌‌‌های پژوهش، هویت شهر،صاحب امتیاز : دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، سال نهم، شماره 24، صص 79-86.
رضایی‌‌‌‌منش، بهروز؛ عباس‌‌‌‌پور، جعفر. (1394). فراتحلیل ارتباط میان کیفیت زندگی کاری و تعهد سازمانی، فصلنامۀ علمی-پژوهشی مطالعات مدیریت بهبود و تحول،صاحب امتیاز: دانشگاه علامه طباطبایی، سال بیست‌‌وچهارم، شمارۀ 78، صص 88-65.
شجاع، سعیده؛ پورجعفر، محمدرضا و طبیبیان، منوچهر.          ( 1398). فراتحلیل رابطۀ فرم شهر و انرژی: مرورری بر رویکردها، روش‌‌‌‌ها مقیاس‌‌‌‌ها و متغیرها، فصلنامۀ دانش شهرسازی، صاحب امتیاز: دانشگاه گیلان، دورۀ 3، شمارۀ 1، صص 107-85.
شفیعا، سعید؛ شفیعا، محمدعلی؛ کاظمیان، غلامرضا. (1392). فراتحلیل روش و نتایج پژوهش‌‌های کیفیت زندگی شهری در ایران، جامعه‌‌شناسی کاربردی،  صاحب امتیاز: دانشگاه اصفهان، دورۀ 24، شمارۀ 2، صص 21-40.
عباسی ورکی، الهام؛ توکلی‌‌نیا، جمیله؛ سجادی، ژیلا؛ صرافی، مظفر. (1397). فراتحلیل کِیفی از مقالات علمی ناظر بر شهر-منطقه، پژوهش‌‌‌‌های دانش زمین. دورۀ 9، شمارۀ 26، صص 220-201.
قلعه‌‌‌‌نوعی، محمود؛ زمانی، بهادر؛ پیمانفر، سپیده. (1396). فراتحلیل مطالعات دلبستگی به مکان، فصلنامۀ مدیریت شهری، صاحب امتیاز: سازمان شهرداریها و دهیاری های کشور، دورۀ 16، شمارۀ 3، صص 97-87.
قربانی‌‌‌‌زاده، وجه‌‌اله. (1393). راهنمایی کاربردی فراتحلیل با نرم‌‌افزارCMA ، تهران: نشر جامعه‌‌شناسان، چاپ اول.
کرکه‌‌آبادی، زینب؛ تدینی، معصومه؛ الماسی‌‌مفیدی، حسین. (1393) .بررسی و ارزیابی نحوۀ توزیع خدمات شهری ازمنظر عدالت فضایی (نمونۀ موردی: شهر بومهن)، فصلنامۀ مدیریت شهری، صاحب امتیاز: سازمان شهرداریها و دهیاری های کشور ، دورۀ 13، شمارۀ 36، صص 247-268.
 
Adriana A. Zuniga-Teran 1,2, and Andrea K. Gerlak (2019) A Multidisciplinary Approach to Analyzing Questions of Justice Issues in Urban Greenspace,sustainability. 11(11),pp 1-22.
Athari, Kamal (2008), Justice in space, Journal Haft shar. 9(10), PP 25-32.
Dufaux, Frédéric; Gervais-Lambony, Philippe; Lehman-Frisch, Sonia & Moreau, Sophie (2009),  Avis de naissance, justice spatiale , spatial justice, 1(6),,pp-1-50.
Ernest Uwayezu and Walter T. de Vries (2018) ,Indicators for Measuring Spatial Justice and Land Tenure Security for Poor and Low Income Urban Dwellers, Land, 7(84) ,pp 1-34.
Fainstein, S .(2010). “The just city. Ithaca”,Cornell University Press, First Edition.
Harvey.D.(1973). Social justice and the city Edward” Arnold London .
Langford, M. Higgs, G. Radcliffe, J& While, S. (2008). “Urban Population Distntution Models and Service Accessibility Estimation”, Compuers Environment and Urban System.32(1), 66-80.
.Liao, Chin-hsien, chang Hsueh-Sheng, ko-wan Tsou (2009), Explore the spatial equity of urban public facility allocation based on sustainable development, real corp, Department of Urban Planning, National Cheng Kung University, 22(25), pp 137-145.
Martenz, Javier (2009) The use of GIS and Indicatirs to Monitor Iintra- Urban Inequalities, A case Study in Rosario, Argentina, Habitate International, 33(1), PP:387-396.
Meng, Qingmin (2018). Fracking equity: A spatial justice analysis prototype, Land Use Policy, volum 70(1) ,pp 10-15.
Marcuse, P. (2009). “Postscript Beyond the Just City to the Right to the City in Searching for the Just City”, Routledge, New York: Routledge, New York. First Edition.
PRISMA Transparent reporting of systematic reviews and meta-analysis. Available on http://www.prisma-statement.org. Accessed at 11/05/2015.
Sriroop, C& Mimi, R. (2017), “Rural-urban spatial inequality in water and sanitation facilities in India: A cross-sectional study from household to national level”, Applied Geography, 85(1) , 27-38.
Soja, EW. (2010). “Seeking Spatial Justice (Globalization and Community)”, Minneapolis: University of Minnesota Press Minneapolis. First Edition.
Williams, Miriam (2016), Care-full Justice in the City. Antipode, 49(3):pp 821-839.
Young, I M. (1990). “Justice and the politics of difference”, Princeton: Princeton University Press. First Edition.
جغرافیا و آمایش شهری منطقه‌ای
دوره 9، شماره 33
زمستان 1398
صفحه 83-104

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 06 بهمن 1398
  • تاریخ پذیرش: 06 بهمن 1398

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار