بررسی روند تغییرات پوشش اراضی شهر اراک دورۀ زمانی 2011 -1973

تلخابی, حمیدرضا; ضیائیان فیروزآبادی, دکتر پرویز; سلیمانی مهرنجانی, دکتر محمد; زنگانه, دکتر احمد

doi:10.22111/gaij.2016.2439

بررسی روند تغییرات پوشش اراضی شهر اراک دورۀ زمانی 2011 -1973

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران

² دانشیار دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران

³ استادیار دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران

10.22111/gaij.2016.2439

چکیده

در دهه‌های اخیر، مسائل گسترش شهری و تغییرات پوشش اراضی، از موضوعات مهم در مقیاس ملی و جهانی بوده است که برای شناخت ماهیت، ابعاد و کارکردهای عوامل و فرایندهای پیش گفته، تکنیک‌های مختلفی به کار گرفته شده است که در این میان تکنولوژی سنجش از دور به دلیل تولید تصاویرماهواره‌ایباقدرتتفکیکطیفیو مکانیبالا، به‌عنوانوسیله‌ای کارآمد برایآشکارسازیو ارزیابیتغییرات شناختهشدهاست. تحقیق حاضر از نوع توصیفی و اکتشافی است و با استفاده از داده‌ها و تصاویر ETM+,TM,MSS سال‌های 1973، 1985، 2000 و 2011 ماهواره لندست؛ روند تغییرات پوشش اراضی را مورد بررسی قرار داده است. تصاویر ماهواره‌ای در محیط نرم افزاری ARC GIS10.1 به روش طبقه‌بندی نظارت شده از نوع حداکثر مشابهت (MLC) با انتخاب نمونه‌های آموزشی، طبقه‌بندی شدند و برای به دست آوردن شدت تغییرات، از روش تفریق باندهای مشابه طیفی و منطق فازی استفاده شد. نتایج بررسی نشان داد که به تبع افزایش جمعیت و گسترش مساحت شهر، شدت تغییرات فازی برای دورۀ زمانی 1985-1973 معادل 84843/0، برای دورۀ 2000-1985 معادل 92983/0 و برای دورۀ 2011-2000 معادل 92795/0 بوده است. همچنین مساحت اراضیِ شهری در طول سه دورۀ فوق، به ترتیب 6/7، 2/15 و 9/11 کیلومتر مربع افزایش یافته و در طول دورۀ 38 ساله، از 9/14 به 8/49 کیلومتر مربع رسیده که روند گسترش متوسط سالانۀ شهر به میزان 18 0/9کیلومتر مربع و میزان همبستگی بین افزایش جمعیت و افزایش مساحت شهر 976/0 بوده است.

کلیدواژه‌ها