ارزیابی ساکنان از میزان اثربخشی قوانین بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری بر فرایند بازآفرینی شهر حمیدیا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار جغرافیا، گروه جغرافیا، دانشگاه یزد

2 دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، گروه جغرافیا، دانشگاه یزد

چکیده

قوانین شهری شیوه‌‌ اعمال قدرت برای تغییر و بازآفرینی فضاهای شهری را تعریف می‌‌کنند. هدف پژوهش حاضر ارزیابی نحوه اثربخشی قانون حمایت از احیا، بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری بر فرایند بازآفرینی شهری در بافت فرسوده شهر حمیدیا و با استفاده از روش‌‌های آمار استنباطی شامل آزمون کای اسکویر، آزمون T تک‌‌نمونه‌‌ای و آزمون تحلیل مسیر است. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که همه شاخص‌‌های سنجشگر بازآفرینی شهری پایین‌‌تر از حدمطلوب هستند. این وضعیت تحت تأثیر کارکردهای ضعیف محرک‌‌های بازآفرینی در بافت موردمطالعه است. این محرک‌‌ها شامل مشارکت بخش خصوصی، دولت و ساکنان، توانمندسازی ساکنان، تأمین منابع مالی، تشویق‌‌های مالیاتی و عوارض، تشویق‌‌های ساختمانی، تأمین زیرساخت های شهری، تأمین زمین، کاهش بوروکراسی و هماهنگی بین سازمان‌‌های مرتبط با بازآفرینی شهری می‌‌شود. نتایج آزمون T تک نمونه‌‌ای نشان داد که این محرک‌‌ها فاصله معناداری از وضعیت مطلوب دارند. هم‌‌چنین، استفاده از روش تحلیل مسیر نشان داد که در مجموع، متغیر توانمندسازی اقتصادی ساکنان، متغیر تأمین زیرساخت‌‌های شهری و متغیر تأمین منابع مالی به ترتیب دارای بیشترین تأثیر مثبت و کلی و متغیرهای کاهش بوروکراسی، هماهنگی بین‌‌سازمانی و تأمین زمین دارای بیشترین تأثیر منفی و کلی بر بازآفرینی بافت فرسوده هستند. یکی از دلایل ناکارآمدی قانون حمایت از احیا، بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری نگرش کل‌‌نگر و جامع آن به مسئله بازآفرینی شهری است. جامع‌‌نگری و گستردگی اهداف مندرج در یک قانون در محیط‌‌های شهری که دارای عدم تنوع و عدم مطلوبیت پتانسیل‌‌های اجتماعی-اقتصادی-کالبدی هستند، می‌‌تواند توان بدنه مدیریت و برنامه‌‌ریزی شهری را برای بسیج منابع کاهش بدهد. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Residents' Evaluation of the Effectiveness of the Urban Regeneration and Renewal Laws in the Decayed Districts of Hamidia City, Iran

نویسندگان [English]

  • Hojatollah Rahimi 1
  • Mostafa Heidari 2
1 Assistant Professor of Geography, Department of Geography, Yazd University.
2 Master of Geography and Urban Planning, Department of Geography, Yazd University
چکیده [English]

Urban laws define power relations to change and reproduce urban spaces. The present article aimed to evaluate the effectiveness of "the law of the endorsement of revitalization, improvement and regeneration of decayed and inefficient urban neighborhoods on the process of urban regeneration in the decayed districts of Hamidia city, Yazd province, Iran, by using statistical methods including the Chi-square test, one-sample T-test and path analysis. The results showed all indicators related to urban regeneration are lower than the expected situation because regenerating drivers, including public-private participation, the socio-economic empowerment of residents, the provision of financial resources, tax incentives, building incentives, the allocation of urban infrastructure, urban land supply, the reduction of organizational bureaucracy and the improvement of inter-organizational coordination, do not work efficiently in the study area. The results of the one-sample T-test indicated that the above drivers have a significant distance from the expected conditions. According to the path analysis, the variables of socio-economic empowerment of residents, the allocation of urban infrastructure and the provision of financial resources have the most positive and overall effect on the urban regeneration of the decayed districts, respectively. Variables of the organizational bureaucracy, inter-organizational coordination and urban land supply have the most negative and overall effects, respectively. The ineffectiveness of urban regeneration law in Hamida city may result from its holistic and comprehensive approach. In urban environments like Hamida city with low diversity and low desirability of socio-economic-physical potentials, this approach can reduce the capacity of urban planners and managers to mobilize socio-economic and spatial resources to revitalize decayed districts.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Urban Laws
  • Urban Regeneration
  • Holistic and Comprehensive Approach
  • Hamida City

مراجع

پریزادی، طاهر؛ زارعی فاطمه؛ مرادی مهدی. (1400). ارزیابی محرک‌های توسعۀ شهری در ساختار‌ تاریخی (مورد مطالعه: بافت تاریخی شهر قم). مطالعات ساختار و کارکرد شهری، دانشگاه مازندران، دورۀ 4، شماره 15، صص 7-31.https://shahr.journals.umz.ac.ir/article_1812.html
پندار، هادی. (1399). چارچوب تبدیل فرایند شکل‌گیری پروژه‌های بزرگ‌مقیاس در بافت‌های تاریخی به محرک توسعۀ (کاتالیست) مثبت (موردپژوهی: بافت تاریخی نجف اشرف). پژوهش‌های معماری اسلامی، دانشگاه علم و صنعت ایران، دورۀ 8، شماره 2، صص 73-95.http://jria.iust.ac.ir/article-1-1345-fa.html
پورمهدی امیری، مهدی (1401). بررسی تحقق‌‌پذیری بازآفرینی بافت فرسودۀ شهری درجهت ارتقای کیفیت زندگی از دیدگاه مشارکت شهروندی. جغرافیا و روابط انسانی، آئیژ عزمی، دوره 4، شماره 4، ، صص 457-474.https://www.gahr.ir/article_149682.html
جانستون، رونالد. (1379). مسئلۀ جـا: تفحصـی در جغرافیــای انســانی. ترجمــۀ جــلال تبریــزی، انتشارات وزارت امورخارجه، تهــران.
ساعی، علی (1381). تحلیل آماری در علوم اجتماعی، انتشارات کیان مهر، تهران.
سجادزاده، حسن؛ حمیدی‌نیا مریم؛ دالوند، رضوان. (1396). سنجش و ارزیابی ابعاد محرک توسعه در بازآفرینی محله‌های سنتی نمونۀ موردی: محله حاجی در بافت تاریخی شهر همدان. فصلنامۀ جغرافیا و توسعه، دانشگاه سیستان و بلوچستان، دوره 15، شماره 49، صص 1-22.https://gdij.usb.ac.ir/article_3446.html
سلیمانی مهرنجانی، محمد؛ زنگانه، احمد؛ پریزادی، طاهر؛ بیگلر، علی. (1400). ارزیابی نقش طرح‌های بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسودۀ شهری در بهبود کیفیت محیط شهری (مورد مطالعه: محلۀ بریانک). جغرافیا و روابط انسانی، آئیژ عزمی، دوره 4، شماره 1، صص 220-239.https://www.gahr.ir/article_133638.html
سیدبرنجی، سیده کهربا؛ طبیبیان، منوچهر؛ بحرینی، سیدحسین. (1400). ارزیابی تحقق‌پذیری اصول و معیارهای بازآفرینی پایدار در راستای برنامه‌ریزی و توسعۀ پایدار بافت‌ تاریخی (موردپژوهی: بافت تاریخی-مرکزی شهر رشت). فصلنامۀ علمی و پژوهشی نگرش‌های نو در جغرافیای انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار، دوره 13، شماره 2، شماره پیاپی 50، صص 25-42.https://geography.garmsar.iau.ir/article_680419.html
شهرداری حمیدیا. (1392). طرح بهسازی و نوسازی بافت فرسوده شهر حمیدیا، یزد.
عزیزی، محمدمهدی؛ بهرا، بهاره (1396). نقش پروژه‌های محرک توسعه در بازآفرینی بافت مرکزی شهرها: نمونۀ مطالعاتی، بافت تاریخی شهر یزد. نشریۀ هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی، دانشگاه تهران، دوره 22، شماره 4، صص 5-16.https://jfaup.ut.ac.ir/article_65692.html
قانع، مهسا؛ آروین، محمود؛ ملکی، سعید. (1399). سنجش قابلیت بهره‌گیری از محرک‌های توسعۀ شهری در بازآفرینی بافت فرسوده (موردشناسی: محلۀ شاهجوق سمنان). جغرافیا و آمایش شهری منطقه‌ای، دانشگاه سیستان و بلوچستان، دوره 10، شماره 34، صص 1-22.https://gaij.usb.ac.ir/article_5273.html
مجلس شورای اسلامی. (1347) قانون نوسازی و عمران شهری، تهران. https://rc.majlis.ir/fa/law/show/96267
مجلس شورای اسلامی. (1389). قانون حمایت از احیا، بهسازی و نوسازی بافت‌‌های فرسوده و ناکارآمد شهری، تهران. https://rc.majlis.ir/fa/law/show/790100
محمدی، حمید؛ فخارزاده، زهرا. (1399). بررسی نقش پروژه‌های محرک توسعه در بازآفرینی بافت‌های فرسودۀ شهری بر مبنای مقایسۀ تحلیلی محلات گودال مصلی و شیخداد (پروژۀ مورد بررسی: دانشکدۀ هنر و معماری یزد). اندیش‌نامۀ شهر، دانشگاه هنر، دوره 1، شماره 1 - شماره پیاپی 1، صص 31-48.http://urband.journal.art.ac.ir/article_852.html
هیأت وزیران. (1397) آیین‌‌نامه اجرایی برنامۀ ملی بازآفرینی شهری پایدار. تهران. https://rc.majlis.ir/fa/law/show/1060556 
وزارت راه و شهرسازی. (1393). سند ملی راهبردی احیا بهسازی و نوسازی و توانمندسازی بافت‌های فرسوده، تهران. http://dastour.ir/brows/?lid=362998
 
Ahuja V and Priyadarshini S. (2017). Community participation in urban road infrastructure redevelopment: Indian scenario. Journal of Urban Regeneration & Renewal 11: 16-29.
https://ideas.repec.org/a/aza/jurr00/y2017v11i1p16-29.html
Aleshire RA. (1972). Power to the people: An assessment of the community action and model cities experience. Public Administration Review 32: 428-443.
Axelrod M. (1956). Urban structure and social participation. American Sociological Review 21: 13-18.
https://psycnet.apa.org/record/1957-07722-001
Bakst D. (2015) A Decade after Kelo: Time for congress to protect american property owners. Heritage Foundation Backgrounder.
Balchin P. (2002). An overview of pre-Thatcherite housing policy. Housing: the essential foundations: 21-44.
https://www.taylorfrancis.com/chapters/edit/10.4324/9780203010426-1/overview-pre-thatcherite-housing-policy-paul-balchin
Brown LD and Frieden BJ. (1976). Rulemaking by improvisation: Guidelines and goals in the Model Cities Program. Policy Sciences: 455-488.
https://link.springer.com/article/10.1007/BF00139941
Calderon CA and Servén L. (2004). The effects of infrastructure development on growth and income distribution. World Bank Policy Research Working Paper, Washington, D.C.
https://elibrary.worldbank.org/doi/abs/10.1596/1813-9450-3400
Cander AD. (2011). The law and practice of municipal land assembly: Fifty years of urban redevelopment and community opposition in Newark, New Jersey. Graduate Program in Planning and Public Policy. Rutgers The State University of New Jersey-New Brunswick.
https://rucore.libraries.rutgers.edu/rutgers-lib/33592/
Carmon N. (1999). Three generations of urban renewal policies: analysis and policy implications. Geoforum 30: 145-158.
https://www.researchgate.net/publication/222462243_Three_generations_of_urban_renewal_policies_analysis_and_policy_implications
Cestac J, Kraïem S and Assailly J-P. (2016). Cultural values and random breath tests as moderators of the social influence on drunk driving in 15 countries. Journal of safety research 56: 89-96.
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S002243751500105X
Chao J-C and Hsu K-W. (2018). The impact of Taiwan’s urban-renewal policies, laws and decrees on urban redevelopment and urban disaster prevention. IOP Conference Series: Earth and Environmental Science. IOP Publishing.
http://ir.lib.cyut.edu.tw:8080/bitstream/310901800/33935/2/Impact+of+Urban+Renewal+Policies%2C+Laws+and+Decrees+on+Urban+Redevelopment+and+Urban+Disaster+Prevention.pdf
Collins WJ and Shester KL. (2013). Slum clearance and urban renewal in the United States. American Economic Journal: Applied Economics 5: 239-273.https://www.jstor.org/stable/43189425
D'Onofrio A and Giordani PE. (2019). Infrastructures and income inequality: The case of Italian provinces. Politica economica 35: 27-54.https://ideas.repec.org/a/mul/je8794/doi10.1429-93306y2019i1p27-54.html
Davies JC. (1966). Neighborhood groups and urban renewal: Columbia University Press.https://archive.dartmouthalumnimagazine.com/article/1966/7/1/neighborhood-groups-and-urban-renewal
Eltahir MM. (2005). Community participation in housing and urban development in poor urban communities, case study of Umbadda, Khartoum.https://repository.up.ac.za/handle/2263/10377
Foerster A. (2019). “Progress and perfectability”: Urban policy, model cities, and community control in the shadow of Newark. City & Community 18: 915-936.https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/cico.12432
Gaber J. (2019). Building “a ladder of citizen participation” Sherry Arnstein, citizen participation, and model cities. Journal of the American planning association 85(1): 88-201.https://www.taylorfrancis.com/chapters/edit/10.4324/9780429290091-4/building-ladder-citizen-participation-john-gaber
Gibson F and Prathes J. (1977). Does anything work? Evaluating social programs. Beverly Hills, CA: Sage Publications.
González-Pampillón N, Jofre-Monseny J and Viladecans-Marsal E. (2020). Can urban renewal policies reverse neighborhood ethnic dynamics? Journal of Economic Geography 20: 419-457.https://academic.oup.com/joeg/article-abstract/20/2/419/5522966
Groberg RP. (1965). Urban renewal realistically reappraised. Law and contemporary problems 30: 212-229.https://scholarship.law.duke.edu/lcp/vol30/iss1/15/
Hawley AH. (1963). Community power and urban renewal success. American journal of Sociology 68: 422-431.https://scholarworks.wm.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=5056&context=etd
Hsu J-y and Chang W-h. (2013). From state-led to developer-led? The dynamics of urban renewal policies in Taiwan. The Routledge companion to urban regeneration. Routledge, 168-178.
Keijts T. (2021). The voice and influence of residents in urban redevelopment projects: Analysis of the effects of participation on Dutch urban redevelopment projects for developers.
Lavine A. (2011). From Slum clearance to economic development: A retrospective of redevelopment policies in New York State. Alb. Gov't L. Rev. 4: 212.https://www.albanygovernmentlawreview.org/article/23817-from-slum-clearance-to-economic-development-a-retrospective-of-redevelopment-policies-in-new-york-state
Liu G, Yi Z, Zhang X, et al. (2017). An evaluation of urban renewal policies of Shenzhen, China. Sustainability 9: 1001.https://www.mdpi.com/2071-1050/9/6/1001
Mayer IS, van Bueren EM, Bots PW, et al. (2005). Collaborative decisionmaking for sustainable urban renewal projects: a simulation–gaming approach. Environment and Planning B: planning and design 32: 403-423.https://www.researchgate.net/publication/23541492_Collaborative_Decisionmaking_for_Sustainable_Urban_Renewal_Projects_A_Simulation_-_Gaming_Approach
Merrett S. (2021). State housing in Britain: Routledge.
Montgomery DC, Peck EA and Vining GG. (2021). Introduction to linear regression analysis: John Wiley & Sons.
Murray C .(1985) .Losing ground: American social policy, 1950-1980: Basic books.
Nordli E. (2018). The Origins of the double stigma of large post-war council estates in the UK: 1945-1978. University of Oslo.
Olobatuyi ME. (2006). A user's guide to path analysis: University Press of America.
Reddy KN. (1996). Urban redevelopment: A study of high-rise buildings: Concept Publishing Company.
Romano GC. (2020). Changing urban renewal policies in China: Springer.
Ryan TP. (2013). Sample size determination and power: John Wiley & Sons.
Sahabiev I, Smirnova E and Giniyatullin K. (2021). Spatial prediction of agrochemical properties on the scale of a single field using machine learning methods based on remote sensing data. Agronomy 11: 2266.
Sinwell L. (2009). Participation as popular agency: The limitations and possibilities for transforming development in the Alexandra Renewal Project. University of the Witwatersrand.
UN-Habitat. (2020). Rules of the game: Urban legislation. Available at:https://unhabitat.org/sites/default/files/2020/09/rules_of_the_game8_0.pdf.
Weber BA and Wallace A. (2012). Revealing the empowerment revolution: a literature review of the model cities program. Journal of Urban History 38: 173-192.
Weicher JC. (1976). The fiscal profitability of urban renewal under matching grants and revenue sharing. Journal of Urban Economics 3: 193-208.https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/0094119076900401
Yamoah CF, Francis CA, Varvel GE, et al. (1998). Weather and management impact on crop yield variability in rotations. Journal of production agriculture 11: 219-225.https://www.researchgate.net/publication/269580466_Weather_and_Management_Impact_on_Crop_Yield_Variability_in_Rotations
Zhang W, Zhang X and Wu G (2021) .The network governance of urban renewal: A comparative analysis of two cities in China. Land Use Policy 106: 105448.https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S026483772100171X
جغرافیا و آمایش شهری منطقه‌ای
دوره 13، شماره 46
فروردین 1402
صفحه 177-202

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 14 مرداد 1401
  • تاریخ بازنگری: 22 آذر 1401
  • تاریخ پذیرش: 16 بهمن 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار